Wyrażanie emocji w 4 krokach.
Każdy okres rozwoju człowieka ma swoje zadanie. Rozwój psychiczny to sinusoida. Od najmłodszych lat okresy „buntu” wobec „świata” rodziców, opiekunów, innych dzieci przeplatają się z okresami „grzeczności”, posłuszeństwa, łagodności.
2 latek, który ciągle wyraża swoje „nie”. 3 latek, który krzyczy, płacze i tupie domagając się swojego przywileju. 6 latek nie przyjmujący do wiadomości, że czegoś nie może dostać, zrobić albo ma na coś czekać. U 10 latka pojawia się niechęć do poleceń, dążenie do izolacji, powraca stanowcze „nie”. Nastolatek, który neguje to co mówisz, ma na wszystko swoje zdanie i łamie dotychczasowe ustalenia. Pomiędzy nimi względny „spokój”.
Każdy z tych okresów jest inny choć jest coś wspólnego dla wszystkich. Emocje.
Nie tylko dziecka, ale przede wszystkim Rodzica, który wraz z każdym „buntem” doświadcza ich siły.
Zatem…
Gdy Twoje dziecko biega po domu i nie chce się ubrać do przedszkola a Ty masz ważne spotkanie za godzinę… to naturalne, że odczuwasz rozdrażnienie i wściekłość.
Gdy Twoje dziecko rzuciło się w sklepie na podłogę domagając się kupna zabawki… to zrozumiałe, że jesteś zażenowany i odczuwasz złość.
Gdy Twoje dziecko wpada w rozpacz i uderzyło ręką w stół, bo przegrało z Tobą w szachy… wyobrażam sobie, że możesz czuć bezradność i frustrację.
Gdy Twoje dziecko trzasnęło drzwiami wrzeszcząc „nienawidzę cię, daj mi spokój!” domyślam się, że czujesz się odrzucony i zlekceważony.
Jak działać?
Zastosuj 4 kroki:
1.Rozpoznaj swoje emocje i je nazwij. Wsłuchaj się w swoje odczucia w ciele. Co czujesz w okolicach brzucha, klatki piersiowej, ramion? Często różne emocje dają nam różne reakcje naszego ciała.
Określ zatem co to jest tym razem. Gniew, złość, furia, frustracja, wściekłość, urażenie, niechęć, wrogość, smutek, ból, żal porażka, zranienie, przygnębienie, rozczarowanie, samotność, poczucie odrzucenie, bezradności, wstyd, upokorzenie, poczucie lekceważenia, zażenowania, strach, obawa, nieśmiałość, lęk, przerażenie, panika?
2.Zaakceptuj to co czujesz i nie poddawaj ocenie, nie ma złych i dobrych emocji, masz do nich prawo i nie uciekniesz przed nimi.
3.Rozpoznaj faktyczną przyczynę emocji. Zastanów się jaki fakt, konkretne zdarzenie, słowa wpłynęły na to, że to poczułeś? A dodatkowo spróbuj znaleźć jaka wartość za tym stoi?
Może ważny jest dla Ciebie szacunek i odbierasz tą sytuację jako taką, która go naruszyła? Może ważna jest dla Ciebie tożsamość „dobrego rodzica” a to w Twoim świecie oznacza, ze Twoje dziecko publicznie nie rzuca się na podłogę? Może istotne jest dla Ciebie poważanie, wolność, godność, równowaga? Szukaj. Znając konkretną przyczynę zobaczysz więcej i unikniesz „odreagowania” na innych.
4.Daj „upust” emocji – pewnie wiesz co najlepiej u Ciebie działa. Dzieciom radzę liczyć, biegać, rysować, płakać, mocno się przytulić… Działaj ze świadomością, że czym innym jest działanie wywołane impulsem pod wpływem emocji a czym innym działanie-przeżycie, odczucie emocji.
Dopiero wtedy jesteś gotowy na „zajęcie się” emocjami dziecka. Cytując klasyka „najpierw zakładamy maskę sobie potem dziecku”. A jeśli masz w pobliżu inną osobę, która może zająć się dzieckiem, podczas gdy Ty „mocujesz się ze swoją maską” to wspaniale.
Gdy nabierzesz wprawy, trzy pierwsze kroki nie zabiorą dużo czasu. Z czwartym bywa różnie. Zresztą nie chodzi tu o wyścigi. Emocje mają jedną wspólną cechę – z czasem mijają 🙂
Możesz też działać razem z dzieckiem równocześnie. Każdy oczywiście pracując nad swoją emocją. Razem rozpoznajecie, razem akceptujecie, razem nazywacie przyczynę i razem przeżywacie swoje emocje. Każdy inną, każdy na swój sposób.
Nie ma lepszej szkoły niż uczenie Dziecka na własnym przykładzie.
I pamiętajmy też o radości, wesołości, ufności, lekkości, nadziei, serdeczności, życzliwości, czułości, spokoju… i wielu innych. Je też warto odnajdywać i przeżywać. One też mijają 🙂
